Almanca öğrenirken karşımıza çıkan önemli dil bilgisi konularından biri de bağlaçlardır. Özellikle ikili bağlaçlar, Almanca cümle yapısını zenginleştiren ve ifadelerimize netlik katan unsurlar olarak karşımıza çıkar.Bu yazıda, Almanca’da sıkça kullanılan “zweiteilige Konnektoren” yani ikili bağlaçların ne olduğunu, ne zaman ve nasıl kullanıldığını öğreneceksin.
Bağlaçlar, iki cümle parçasını veya iki cümleyi birbirine bağlayan yapılardır. “Und,” “sondern,” “oder” gibi tek kelimeden oluşan bağlaçlar olduğu gibi, birden fazla kelimeden oluşan bağlaçlar da vardır. Bugün odaklanacağımız ikili bağlaçlar, ikinci türden olup, iki farklı seçeneği ya da durumu birbirine bağlamada kullanılır. Bu bağlaçlar, cümle içindeki özne ve yüklemin yerini etkileyerek anlamlı ve doğru cümleler kurmamıza yardımcı olur.
Bu bağlaç, iki farklı seçeneği, olasılığı veya durumu ifade etmek için kullanılır.
Yapı ve Kurallar:
- “entweder”” ile “oder” arasına virgül konmaz.
- 1.bölüm: özne + fiil + entweder / entweder + fiil + özne
- 2.bölüm: oder + özne + fiil
Entweder fahre ich nach Spanien oder nach Italien.
(Ya İspanya’ya ya da İtalya’ya gideceğim.)
Wir gehen entweder jetzt los oder wir kommen zu spät.
(Ya şimdi çıkarız ya da geç kalırız.)
Bu yapı, iki olumlu durumu ifade eder. Genelde iki isim veya sıfat için kullanılır fakat iki farklı fiil varsa genelde kullanılmaz.
Yapı ve Kurallar:
- “sowohl” ile “als auch” arasına genellikle virgül konmaz.
- 1.bölüm: özne + fiil + sowohl…
- 2.bölüm: als auch…
Ich spiele sowohl Fußball als auch Basketball.
(Hem futbol hem de basketbol oynuyorum.)
Ich trinke sowohl Tee als auch Kaffee.
(Hem çay hem de kahve içiyorum.)
Bu bağlaç, bir durumun geçerli olduğunu belirtirken başka bir durumun da olduğuna vurgulamak için kulanılır. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, “sondern” kısmından önce virgül kullanılması gerektiğidir.
Yapı ve Kurallar:
- “nicht nur” ile “sondern auch” arasına virgül konur.
- 1.bölüm: özne + fiil + nicht nur / nicht nur + fiil + özne
- 2.bölüm: sondern + özne + fiil + auch
Er hat nicht nur eine Schwester, sondern auch einen Bruder.
(Sadece bir kız kardeşi değil, aynı zamanda bir erkek kardeşi de var.)
Ich möchte heute nicht nur surfen, sondern auch Tennis spielen.
(Bugün sadece sörf yapmak değil, aynı zamanda tenis oynamak istiyorum.)
Bu yapı, iki olumsuz durumu ifade etmek için kullanılır.
Yapı ve Kurallar:
- “weder” ile “noch” arasına genellikle virgül konmaz.
- 1.bölüm: özne + fiil + weder / weder + fiil + özne
- 2.bölüm: noch + fiil + özne
Ich kann weder Deutsch sprechen noch Russisch schreiben.
(Ne Almanca konuşabiliyorum ne de Rusça yazabiliyorum.)
Sie isst weder Fleisch noch Fisch.
(Ne et ne de balık yiyiyor.)
Bu bağlaç, İki farklı fikri, durumu ya da olayı birbiriyle karşılaştırırken kullanılır. bir yandan olumlu/olumsuz bir durum ifade ederken aynı zamanda diğer yandan sınırlama getirmek için kullanılır.
Yapı ve Kurallar:
- “zwar” ile “aber” arasına virgül konur.
- 1.bölüm: özne + fiil + zwar / zwar + fiil + özne
- 2.bölüm: aber + özne + fiil
Sie hat zwar ein Auto, aber sie fährt lieber mit dem Bus.
(Arabası var ama otobüsle gitmeyi tercih ediyor.)
Ich trinke zwar Alkohol, aber nur ganz selten.
(Alkol içiyorum ama çok nadir.)
Bu yapı, bir durumun iki farklı yönünü göstermek için kullanılır ve bir durumu olumlu ve olumsuz yönleriyle değerlendirmeyi sağlar.
Yapı ve Kurallar:
- “einerseits” ile “andererseits” arasına virgül konur.
- 1.bölüm: özne + fiil + einerseits / einerseits + fiil + özne
- 2.bölüm: andererseits + özne + fiil
Einerseits möchte ich gerne mit dem Zug fahren, andererseits ist der Bus viel billiger.
(Bir yandan trenle gitmek istiyorum, diğer yandan otobüs çok daha ucuz.)
Einerseits mag ich den Sommer, andererseits ist es am Tag total heiß.
(Bir yandan yazı seviyorum, diğer yandan gün içinde çok sıcak oluyor.)
Bu yapı, iki farklı durumun birbiriyle orantılı bir şekilde artışını veya azalışını ifade etmek için kullanılır ve her iki kısımda da karşılaştırmalı sıfatlar (Komparativ) kullanılır.
Yapı ve Kurallar:
- “je” ile “doch/umso” arasına virgül konur.
- 1.bölüm: Je + Komparativ + fiil (cümle sonunda)
- 2.bölüm: desto/umso + Komparativ + fiil + özne
Je mehr du lernst, desto besser sprichst du.
(Ne kadar çok öğrenirsen, o kadar iyi konuşursun.)
Je härter du arbeitest, desto schneller erreichst du deine Ziele.
(Ne kadar çok çalışırsan, hedeflerine o kadar hızlı ulaşırsın.)
İkili bağlaçları kullanırken dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri cümle yapısıdır. Almanca’da bazı bağlaçlarda iki farklı fiil ve ya özne kullanılabiliyorken bazılarında ise fiil ve ya özne aynı olmak zorunda.
Fiil Kullanımı:
İki farklı fiil kullanabilen bağlaçlar:
- Entweder … oder
- Weder … noch.
- Nicht nur … sondern auch
- Zwar … aber
- Einerseits … andererseits
- Je … desto.
Ich lese heute nicht nur ein Buch, sondern schreibe auch etwas.
(Bugün sadece kitap okumuyorum, aynı zamanda bir şeyler de yazıyorum.)
Tek fiil kullanabilen bağlaçlar:
- Sowohl … als auch
Ich spiele sowohl Fußball als auch Basketball.
(Hem futbol hem de basketbol oynuyorum.)
Özne Kullanımı:
Farklı özne kullanılabilen bağlaçlar:
- nicht nur … sondern auch
- entweder … oder
- zwar … aber
- einerseits … andererseits
- je … desto
Entweder gehe ich ins Kino oder er bleibt zu Hause.
(Ya sinemaya giderim ya da o evde kalır.)
Aynı öznenin kullanılması gereken bağlaçlar:
- sowohl … als auch
- weder … noch
Ich spiele sowohl Fußball als auch Basketball.
(Hem futbol hem de basketbol oynuyorum.)
Genellikle, her iki cümle de aynı özne ve fiile sahipse, cümleler kısaltılarak tekrarlar önlenir.
- Zwar … aber …
Ich bin zwar alt, aber ich bin aktiv.
- Nicht nur … sondern auch …
Ich spreche nicht nur Englisch, sondern ich spreche auch Französisch.
- Entweder … oder …
Zum Frühstück trinke ich entweder Kaffee oder ich trinke Tee.
- Weder … noch …
Als Vegetarier esse ich weder Fleisch noch esse ich Fisch.
- Einerseits … andererseits …
Ich sehne mich einerseits nach Landleben, andererseits sehne ich mich nach der Stadt.
- Je … desto …
Je älter ich werde, desto geduldiger werde ich.
İkili bağlaçlar, Almanca dilinde cümlelerinizi zenginleştirmenin ve stilistik olarak daha güçlü ifadeler kullanmanın harika bir yoludur. Bu bağlaçları öğrenmek ve doğru kullanmak, Almanca dil becerilerinizi bir üst seviyeye taşıyacaktır.
İkili bağlaçlar Almanya’da günlük hayatta ne kadar sık kullanılıyor?
İkili bağlaçlar Almanca konuşulan ülkelerde günlük konuşmalarda oldukça yaygın olarak kullanılır. Özellikle sözlü iletişimde cümleleri daha akıcı ve anlamlı hale getirmek için tercih edilirler.
İkili bağlaçları kullanırken nelere dikkat etmeliyim?
İkili bağlaçları kullanırken, cümlenin her iki kısmının anlamlı ve dengeli olmasına özen göstermelisin. Ayrıca, bağlaçların doğru pozisyonlarda kullanılması ve virgül kullanımına dikkat etmelisin.
İkili bağlaçlar hangi seviyede Almanca bilgisi gerektirir?
Bu bağlaçlar genellikle orta seviyede (B1-B2) Almanca bilgisi gerektirir, ancak kullanımı öğrendikten sonra her seviyede kullanabilirsin.
